
طغیان تورم در بهمن ماه / دهک اول زیر فشار تورم خوراکی ها
به گزارش خبرنگار اقتصادروا، بر اساس گزارش مرکز آمار ایران در بهمن 1403، تورم نقطه به نقطه خانوارهای کشور به 35.4 درصد رسیده و تورم ماهانه در بهمن به 4.1 درصد رسیده است و بیشترین میزان افزایش در گروه «خوراکی ها، آشامیدنیها و دخانیات»، 6.7 درصد بوده است و تورم نقطه به نقطه دهک اول درآمدی 37.4 درصد بالاترین تورم میان گروههای درآمدی و دهک دهم با 34.5 درصد کمترین تورم نقطه به نقطه را داشته است.
تورم نقطه به نقطه بهمن ماه در شهرها 35.2 و در تورم روستایی به 36 درصد رسیده است. همچنین تورم ماهانه شهری 4 درصد و تورم ماهانه روستایی 4.7 درصد رسیده است که بیشتر بودن تورم روستایی در بهمن 1403 ناشی از تورم کالاهای غیرخوراکی به میزان 0.4 درصد است و استان سمنان با تورم سالانه 35.4 بیشترین تورم و استان سیستان و بلوچستان با 23.6 کمترین تورم کشور را داشتهاند.
مفهوم "سهم از تورم" نقش مهمی در تحلیل تورم ایفا میکند، زیرا مشخص میسازد چه میزان از نرخ تورم کلی ناشی از افزایش قیمت گروه خاصی از کالاها، مانند مواد غذایی یا غیرخوراکی، است. این شاخص به بررسی دقیقتر تأثیر تورم بر گروههای مختلف درآمدی، بهویژه دهکهای پایین و بالا، کمک میکند. نکته قابل توجه افزایش 16.9 درصدی سبزیها و حبوبات و 8.7 درصدی میوه وخشکبار و 6.7 گروه خوراکی و آشامیدنی بوده که با توجه به ضریب اهمیت بسیار زیاد 42.4 درصدی گروه خوراکی و آشامیدنی در مخارج دهک اول نشان از تحمیل تورم بسیار شدیدی بر دهک اول در بهمن 1403 است، این در حالی است که ضریب اهمیت گروه خوارکی در کل مخارج برای دهک اول نسبت به دهک دهم دو برابر بوده و عدم توجه به حمایت های مستقیم کالایی از دهک های پایین درآمدی میتواند آثار اجتماعی غیرقابل کنترلی در ماه های آینده داشته باشد.
نکته مهم دیگر اهمیت 6 برابری کالاهای بیدوام نسبت به کالا های بادوام در سبد مصرفی خانوار ایرانی است که نشان از این دارد فشار اقتصادی بر خانوار موجب شده در بلند مدت مصرف کالا های بادوام که ماهیتی سرمایه ای دارند به شدت کاهش یافته و سهم کالاهای بیدوام و مصرفی محض افزایش یابد.
این دادهها نشان میدهد که تورم اثر یکسانی بر تمامی اقشار جامعه نداشته است. خانوارهای کمدرآمد به دلیل وابستگی بیشتر به اقلام خوراکی، از افزایش قیمت این کالاها آسیب بیشتری دیدهاند، در حالی که خانوارهای پردرآمد، که بخش بزرگی از هزینههایشان صرف کالاهای غیرخوراکی میشود، عمدتاً افزایش قیمت این گروه از کالاها را احساس کردهاند. این تفاوت در تأثیر تورم بر گروههای مختلف، ضرورت تدوین سیاستهای حمایتی مؤثر برای کاهش فشار اقتصادی بر خانوارهای آسیبپذیر را نشان میدهد.